भाऊसाहेब फुंडकर फळबाग लागवड योजनेतंर्गत
चंद्रपूर, दि. 10 : महात्मा गांधी राष्ट्रीय ग्रामीण रोजगार हमी योजनेअंतर्गत जे शेतकरी फळबाग लागवडीकरीता पात्र ठरू शकत नाही, अशा शेतकऱ्यांना फळबाग लागवडीचा लाभ देण्याकरीता सन 2018-19 पासून स्व. भाऊसाहेब फुंडकर फळबाग लागवड योजना सुरू झाली आहे.
योजनेची व्याप्ती व अंमलबजावणी : सदर योजना किमान 0.20 हेक्टर ते कमाल 6.00 हेक्टर क्षेत्रमर्यादा फळबाग लागवडीकरीता अनुज्ञेय राहील. या योजनेत आंबा, काजू, पेरू, डाळिंब, कागदी लिंबू, मोसंबी, संत्रा, नारळ, सीताफळ, आवळा, चिंच, जांभूळ, कोकम फणस, अजिंर व चिकू इत्यादी 16 बहुवार्षिक फळपिकांचा समावेश आहे. कमाल क्षेत्र मर्यादेत एकापेक्षा जास्त फळपिक लागवड शक्य आहे. मग्रारोहयो अंतर्गत 2.00 हेक्टर क्षेत्रापर्यंत लाभ घेतल्यानंतर उर्वरीत क्षेत्रासाठी स्व. भाऊसाहेब फुंडकर फळबाग लागवड योजनेअंतर्गत लाभ घेणे शक्य आहे. यापूर्वी रोहयो किंवा अन्य योजनेअंतर्गत लाभ घेतला असल्यास लाभ घेतलेले क्षेत्र वगळून उर्वरित कमाल क्षेत्र मर्यादेपर्यंत लाभ घेणे शक्य आहे. फळबाग लागवडीकरीता कोकण विभाग वगळता इतर विभागासाठी ठिबक सिंचन संच बसविणे अनिवार्य आहे.
लाभार्थी पात्रता : महात्मा गांधी राष्ट्रीय ग्रामीण रोजगार हमी योजनेअंतर्गत जे शेतकरी फळबाग लागवडीकरीता पात्र ठरू शकत नाही असे शेतकरी. वैयक्तिक शेतकऱ्यांना योजनेचा लाभ देय राहील. संस्थात्मक लाभार्थ्यांना लाभ घेता येणार.स्वतःच्या नावे 7/12 असणे आवश्यक. संयुक्त उतारा असल्यास संमतीपत्राचे बंधन. जमीन कुळ कायद्याखाली येत असल्यास व 7/12 उताऱ्यावर कुळाचे नाव असल्यास कुळाचे संमतीपत्र आवश्यक. प्राप्त अर्जामधून सर्वसाधारण, अनुसूचित जाती, अनुसूचित जमाती, महिला व दिव्यांग व्यक्ती यांची निवड करण्यात येईल.
अनुदान मर्यादित 100 टक्के राज्य योजना : खड्डे खोदणे, कलमे रोपे लागवड करणे, पीक संरक्षण, नांग्या भरणे, ठिबक सिंचनाद्वारे पाणी देणे याकरीता शासनाचे अनुदान देय राहील. जमीन तयार करणे, माती व शेणखत/सेंद्रिय खत मिश्रणाने खड्डे भरणे, रासायनिक खते देणे, आंतरमशागत करणे, काटेरी झाडांचे कुंपन करणे आदी कामे पूर्ण करण्याची जबाबदारी लाभार्थ्याची राहील. लाभार्थ्यास तीन वर्षाच्या कालावधीत 50:30:20 याप्रमाणात अनुदान देय राहील. लाभार्थ्याने लावलेली फळझाडे पहिल्या वर्षी किमान 80 टक्के व दुसऱ्या वर्षी किमान 90 टक्के जगविणे आवश्यक राहील.
अर्जदाराची नोंदणी व आधार प्रमाणिकरण : शेतकऱ्यांना महाडीबीटी पोर्टलच्या संकेतस्थळावर जाऊन नोंदणी व आधार क्रमांकाचे प्रमाणीकरण करणे बंधनकारक आहे. ही प्रक्रिया एकदाच करावी लागेल. महाडीबीटी पोर्टलचे स्व. भाऊसाहेब फुंडकर फळबाग लागवड योजना तसेच ठिबक सिंचन या बाबीकरीता https://mahadbtmahait.gov.in/ या संकेतस्थळावर वेगवेगळे अर्ज करावेत. संकेत स्थळावरील “शेतकरी योजना” हा पर्याय निवडावा. अर्जदार शेतकऱ्याने पहिल्यांदा वापरकर्त्याचे नाव (युजरनेम) व संकेतशब्द (पासवर्ड) तयार करावा. अर्ज सादर करतांना शेतकऱ्यांनी 20 रुपयांचे शुल्क व 3.60 रुपयांची जीएसटी असे एकूण 23.60 रूपये ऑनलाईन भरायचे आहेत. त्यानंतर महाडीबीटी महामंडळाकडे शेतकऱ्यांचा अर्ज पुढील प्रक्रियेसाठी जातो. अर्ज भरल्यानंतर शेतकऱ्यांनी संपूर्ण अर्ज एकदा पडताळून पाहावा. अर्जदारास शेतकऱ्यांने अर्जात नमूद केलेल्या माहितीनुसार पूर्वसंमती रकमेच्या मर्यादेत अनुदान देय राहणार असल्याने अर्जातील माहिती अचूक असावी.
योजनेसाठी आवश्यक कागदपत्रे : 7/12 व 8 अ उतारा, सामायिक क्षेत्र असल्यास विहित नमुन्यातील इतर खातेदारांची संमती पत्र आवश्यक. आधारकार्ड तसेच आधार लिंक बँक खाते क्रमांक अनिवार्य राहील. तसेच कागदी लिंबू, संत्रा व मोसंबी या लिंबूवर्गीय फळ पिकासाठी माती परीक्षण अहवाल आवश्यक आहे.
फळबागांचे क्षेत्र वाढावे, शेतकरी सक्षम व्हावा याहेतूने सदर योजनेत जास्तीत जास्त शेतकऱ्यांनी लाभ घेण्याकरीता नजीकच्या आपले सरकार सेवा केंद्र किंवा ऑनलाईन पद्धतीने https://mahadbtmahait.gov.in/ या संकेतस्थळावर अर्ज करावेत. योजनेच्या अधिक माहितीसाठी नजिकच्या उपविभागीय कृषी अधिकारी कार्यालय, तालुका कृषी अधिकारी कार्यालयाशी संपर्क साधावा. असे आवाहन जिल्हा अधिक्षक कृषी अधिकारी भाऊसाहेब बऱ्हाटे यांनी केले आहे.
